2019-12-17
Podejmując decyzję o ogłoszeniu upadłości konsumenckiej często nie zwracamy uwagi na potencjalne zagrożenia związane z rozporządzeniem majątkiem dokonanym przed złożeniem wniosku do sądu. Wielu dłużników, chcąc zatrzymać najbardziej istotne elementy ich dorobku, postanawia dokonać darowizny na rzecz dzieci lub współmałżonka. Należy pamiętać, że nie zawsze taka darowizna będzie skuteczna, a wierzyciele mogą upomnieć się o darowane przedmioty.
Darowizna polega na nieodpłatnym wyzbyciu się składników majątku na rzecz innej osoby. Po jej dokonaniu nie jesteśmy już właścicielami darowanych przedmiotów, a zatem wierzyciel traci możliwość zaspokojenia swoich roszczeń w całości lub w części.
Przepisy prawa upadłościowego mówią wprost o bezskuteczności czynności nieodpłatnych, które zostały dokonane rok przed złożeniem wniosku o ogłoszenie upadłości. Darowizna dokonana w roku poprzedzającym złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości jest bezskuteczna z mocy prawa. Oznacza to, że w relacjach między wierzycielem (ewentualnie syndykiem), a osobą trzecią, która otrzymała korzyść majątkową w wyniku darowizny przyjmuje się fikcję, jak gdyby czynności prawnej nie dokonano. Najprościej mówiąc, przedmiot darowizny będzie częścią masy upadłości i pomimo wyzbycia się go, posłuży do zaspokojenia wierzycieli.
Kluczowe są terminy, w których można żądać uznania czynności za bezskuteczną w tym trybie. Nie można żądać uznania czynności za bezskuteczną po upływie dwóch lat od dnia ogłoszenia upadłości. Termin ten nie ma zastosowania, gdy żądanie uznania czynności za bezskuteczną zgłoszone zostało w drodze zarzutu w toku postępowania.
Bezskuteczność darowizny może również zostać stwierdzona przez sąd w trybie przewidzianym przez przepisy prawa cywilnego. Ucieczka przed egzekucją z majątku poprzez dokonanie darowizny zwykle jest dla wierzyciela niekorzystna, a zatem w większości przypadków jest pokrzywdzeniem wierzyciela. Istotne jest, czy w chwili dokonywania darowizny dłużnik był niewypłacalny. Jeżeli tak, powstaje domniemanie, że działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli. To samo dotyczy wypadku, gdy dłużnik stał się niewypłacalny wskutek dokonania darowizny. Niewypłacalność według reżimu kodeksu cywilnego jest rozumiana jako aktualny brak możliwości dłużnika wywiązania się z zobowiązań finansowych, jednak należy pamiętać, że nie jest to równoznaczne z ogłoszeniem upadłości. Niewypłacalność występuje, jeżeli egzekucja nie doprowadzi do zaspokojenia roszczenia wierzyciela i spłaty długów.
Wierzyciel, może wnieść pozew do sądu o uznanie darowizny za bezskuteczną względem niego. Wówczas po wyroku sądu może egzekwować swoje roszczenia wobec dłużnika z majątku, który był przedmiotem darowizny. Oznacza to, że nawet zawarcie umowy darowizny może nie uchronić danego przedmiotu od zlicytowania go przez komornika. Przepisy jednak stanowią, że uznania czynności prawnej dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli za bezskuteczną nie można żądać po upływie lat pięciu od daty tej czynności. Przykładowo więc, nasze mieszkanie może być zabezpieczone, jeśli przez okres 5 lat po dokonaniu darowizny żaden z wierzycieli nie wystąpił ze skargą pauliańską.
Generalną zasadą jest, że z dniem ogłoszenia upadłości majątek upadłego staje się masą upadłości, a w jej skład wchodzi mienie należące do upadłego w dniu ogłoszenia upadłości oraz majątek nabyty przez upadłego w toku postępowania upadłościowego. Po ogłoszeniu upadłości syndyk zwraca się do właściwego naczelnika urzędu skarbowego z wnioskiem o udzielenie informacji dotyczących upadłego, mających wpływ na ocenę jego sytuacji majątkowej, w szczególności dotyczących okoliczności powodujących powstanie po stronie upadłego obowiązku podatkowego w okresie pięciu lat przed dniem zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości. Oznacza to na przykład, że dokonana przez nas darowizna mieszkania zostanie ujawniona.
Po ogłoszeniu upadłości konsumenckiej zarząd nad majątkiem dłużnika przejmuje syndyk. W praktyce oznacza to, że upadły nie może samodzielnie rozporządzać swoim majątkiem wchodzącym w skład masy upadłości. Czynności prawne dotyczące mienia wchodzącego do masy - w tym m.in. darowizna składnika masy - będą nieważne z mocy prawa. Podobnie w okresie wykonywania planu spłaty upadły nie może dokonywać takich czynności prawnych w zakresie swojego majątku, które mogłyby pogorszyć jego zdolność do wykonywania planu spłaty wierzycieli.
Kancelaria Prawna Pana Daniela jest godna polecenia, jest to profesjonalny fachowiec z dużym doświadczeniem, zaangażowaniem do pracy i empatią do ludzi. Jest godną zaufania osobą, która w rzeczowy sposób podchodzi do każdej sprawy, jest pewna swojego stanowiska i finalnie rzecz biorąc klient jest bardzo zadowolony z jego skuteczności. Uzyskałem pomoc niejednokrotnie z pozytywnym skutkiem, bardzo serdecznie polecam.
Profesjonalna i szybka pomoc. bardzo dobry kontakt i duża wiedza. Na pewno będę współpracował w przyszłości o ile będzie taka konieczność. Młody człowiek z doświadczeniem, którego nie zjadła rutyna polecam.
Kancelaria na duży plus. Podjąłem współpracę i nie żałuję swojej decyzji. Byłem bardzo zaskoczony wiedzą i jak potrafią pomóc człowiekowi. Naprawdę polecam.
Kancelaria zajęła się moja sprawa. Spełniła wszystkie moje oczekiwania. Szybki i łatwy kontakt, sprawa tłumaczona ze zrozumieniem. Polecam!
Bardzo profesjonalne podejście do sprawy. Pomoc w krótkim czasie. Jestem zadowolona z obsługi i pomocy. Polecam bardzo.
Korzystałam z usług Kancelarii i jestem bardzo zadowolona, obsługa solidna i profesjonalna. Super podejście do klienta, polecam z czystym sumieniem. Pozdrawiam.